7 Ιουν 2016

Η μη συμμόρφωση σε δικαστική απόφαση: O ρόλος της Αστυνομίας και η περίπτωση του άρθρου 232Α Π.Κ.



ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΠΟΛΕΩΝ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
 
 
1. Το Σύνταγμα εγγυάται την προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων των πολιτών. Υπάρχει όμως, άραγε, «δικαίωμα των πολιτών στην ασφάλεια» κατά το Σύνταγμα; Βεβαίως η ασφάλεια αποτελεί αυτονόητη προϋπόθεση για την ακώλυτη άσκηση και απόλαυση όλων των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η δε εγγύηση της ασφάλειας από την πολιτεία αποτελεί το ελάχιστο αντιστάθμισμα για την απαγόρευση της αυτοδικίας. Επιπλέον θεωρείται ότι ελευθερία και ασφάλεια αποτελούν τις δύο όψεις ενός και του αυτού νομίσματος, αφού και οι δύο εγγυώνται το απαραβίαστο βασικών εννόμων αγαθών που πρέπει να προστατεύονται, δηλ. η μεν ελευθερία την προστασία από προσβολές της κρατικής εξουσίας, η δε ασφάλεια από προσβολές τρίτων.
2. H Ελληνική Αστυνομία ως γνωστόν έχει ως αποστολή την εξασφάλιση της δημόσια ειρήνης και ευταξίας και της απρόσκοπτης κοινωνικής διαβίωσης των πολιτών και την πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος (άρθρο 11 ν. 4249/2014). Εξάλλου το Δημόσιο υποχρεούται σε αποζημίωση για τις παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που του έχει ανατεθεί, εκτός αν η πράξη ή παράλειψη έλαβε χώρα κατά παράβαση διάταξης που έχει τεθεί αποκλειστικά για χάρη του γενικού συμφέροντος (105 Εισ. ΝΑΚ.).
 
 
3. Ειδικότερα, το Κράτος θεωρείται πλέον, ότι έχει τη νομική υποχρέωση να εξασφαλίζει στους πολίτες του συνθήκες ασφάλειας τέτοιες, ώστε να μπορούν αυτοί να έχουν την απρόσκοπτη απόλαυση ορισμένων βασικών, έστω, αγαθών τους, προστατευόμενοι από προσβολές τρίτων, όπως και από προσβολές κρατικών οργάνων. Εάν το Κράτος δεν ανταποκριθεί σε αυτή του την υποχρέωση χωρίς να συντρέχουν λόγοι ανωτέρας βίας, χωρίς δηλ. να συντρέχουν εξαιρετικά γεγονότα που να δικαιολογούν την αδυναμία της κρατικής εξουσίας να εξασφαλίσει την απόλαυση αυτών των αγαθών, τότε υπάρχει για το Κράτος υποχρέωση αποζημίωσης.
4. Ας πάρουμε ως υπόθεση εργασίας το εξής περιστατικό: Νεαρή γυναίκα στην περιοχή της Χαλκίδας δέχεται προσβολές της προσωπικότητας της από πρώην φίλο της με τον οποίο έχει διακόψει τη σχέση της, που συνίστανται στην παρενόχλησή της στο χώρο εργασίας και κατοικίας, απειλές τηλεφωνικές ή με μηνύματα, φθορές του αυτοκινήτου της κ.λ.π. Πέραν από τις εγκλήσεις κατέφυγε στο Μονομελές Πρωτοδικείο και πέτυχε απόφαση ασφαλιστικών μέτρων, σύμφωνα με τα οποία ο καθ΄ού η αίτηση υποχρεώνεται να μην προσεγγίζει την αιτούσα σε απόσταση 150 μέτρων, όπου κι αν βρίσκεται, να μην αποστέλλει οποιοδήποτε τηλεφωνικό ή ηλεκτρονικό μήνυμα και να παραλείπει με οποιοδήποτε τρόπο κάθε προσβολή της με απειλές ή εξυβρίσεις ή οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Επίσης απειλεί σε βάρος του χρηματική ποινή 2.000 ευρώ και προσωρινή κράτηση 3 μηνών για κάθε παραβίαση των ως άνω διατάξεων.
5. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 232Α του Π.Κ. « Όποιος με πρόθεση δεν συμμορφώθηκε σε προσωρινή διαταγή δικαστή ή δικαστηρίου ή σε διάταξη δικαστικής αποφάσεως, με την οποία υποχρεώθηκε σε παράλειψη ή σε ανοχή ή σε πράξη που δεν μπορεί να γίνει από τρίτο πρόσωπο και η επιχείρησή της εξαρτάται αποκλειστικά από τη βούλησή του, ή ………, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη», Ο δικαιολογητικός λόγος της σχετικής διάταξης, είναι η εφαρμογή των προσωρινών διαταγών που εκδίδονται από δικαστές ή δικαστήρια και αγνοούνται ή παραβιάζονται από αυτούς που είναι υποχρεωμένοι να τις εφαρμόσουν, με συνέπεια να καθίστανται άνευ αντικειμένου δημιουργώντας δυσμενή σχόλια για τη δικαιοσύνη. Η ποινική δίωξη του εγκλήματος αυτού ασκείται αυτεπαγγέλτως. Η πράξη με την οποία προσβάλλεται το έννομο αγαθό στο έγκλημα αυτό, συνίσταται σε άρνηση συμμόρφωσης του δράστη στη δικαστική διαταγή ή διάταξη.
 
 
 
6. Έτσι, στοιχειοθετείται το αδίκημα του άρθρου 232Α ΠΚ επί μη συμμόρφωσης του δράστη σε δικαστική απόφαση, με την οποία διατάσσεται η αποβολή του οιονεί νομή της διόδου και ο καθ’ ου υποχρεώνεται να άρει τα εμπόδια που έχει θέσει. Ομοίως, τέλεσε το αδίκημα του άρθρου 232Α ΠΚ η μητέρα που αρνήθηκε να συμμορφωθεί με το διατακτικό της απόφασης ασφαλιστικών μέτρων, με την οποία ρυθμίστηκε το ζήτημα της επικοινωνίας του προσφεύγοντος πατέρα με την ανήλικη θυγατέρα του, αφού μάλιστα η εκδοθείσα με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων απόφαση περί επικοινωνίας γονέων-τέκνων, δεν εξαρτά την ισχύ της από την κατάθεση τακτικής αγωγής. Επίσης, πραγματώνεται το έγκλημα το άρθρου 232Α ΠΚ στην περίπτωση πώλησης εμπορευμάτων της ΕΠΕ από τον διαχειριστή της, παρά την προσωρινή διαταγή περί μη μεταβολής της περιουσιακής της κατάστασης.
7. Εξάλλου με τις διατάξεις του άρθρου 259 του Π.Κ. προβλέπεται και τιμωρείται το έγκλημα της παράβασης καθήκοντος. Το έγκλημα αυτό διαπράττει υπάλληλος, ο οποίος με πρόθεση παραβαίνει τα καθήκοντα της υπηρεσίας του με σκοπό να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλον παράνομο όφελος ή για να βλάψει το κράτος ή κάποιον άλλον. Το έγκλημα διαπράττει (παραδείγματα από τη νομολογία):
α. Ο Αστυνόμος Α ως Διοικητής Αστυνομικού Τμήματος, όταν έγινε καταγγελία για συνάδελφό του (Υπαστυνόμο Β) ότι εισέπραττε χρήματα από άλλο πρόσωπο το οποίο εξωθούσε αλλοδαπές στην πορνεία, δεν διενήργησε προανάκριση και δεν έπραξε τίποτε, απέτρεψε μάλιστα τη λήψη κατάθεσης από την καταγγέλλουσα, προσπορίζοντας έτσι παράνομο όφελος στον Υπαστυνόμο Β και επιφέροντας ζημία στο ελληνικό δημόσιο και στην Αστυνομία.
β. Ο Ανθυπαστυνόμος Α, ο οποίος αποσκοπώντας στην προστασία του συναδέλφου του Αρχιφύλακα Β, αν και αντελήφθη την αξιόποινη συμπεριφορά εναντίον του ιδιώτη Ι, αρνήθηκε να δώσει στον τελευταίο τα απαιτούμενα στοιχεία, προκειμένου να υποβάλει μήνυση εναντίον του Αρχιφύλακα Β για εξύβριση (αρ. 361 ΠΚ), καθώς και να συντάξει τη σχετική μήνυση.
γ. Ο Υπαστυνόμος Β, ο οποίος βρέθηκε σε γλέντι με άλλους και ενώ ρίφθηκαν πυροβολισμοί δεν ανακοίνωσε τούτο στον Εισαγγελέα.
8. Στην περίπτωση της υπόθεσης εργασίας ο Ανακριτικός Υπάλληλος έχει υποχρέωση να σχηματίσει δικογραφία για το έγκλημα του άρθρου 232Α του Π.Κ. και να συλλάβει τον δράστη στα πλαίσια του αυτοφώρου. Αν δεν το κάνει διαπράττει το έγκλημα της παράβασης καθήκοντος του 259 Π.Κ., πέραν από την ενδεχόμενη αστική ευθύνη του δημοσίου και (αναγωγικά) του ιδίου εξαιτίας των παραλείψεών του, ειδικότερα αν το θύμα υποστεί βλάβη από ενέργεια του δράστη.
 
Το ανωτέρω κέιμενο  αναρτήθηκε στη σελίδα του policenet.gr στο facebook από τον Αντιστράτηγο ΕΛ.ΑΣ. ε.α. κ. Ν. Μπλάνη*
η εικόνα προφίλ του Nick Blanis
Νικόλαος Αθ. Μπλάνης
Αντιστράτηγος Αστυνομίας ε.α.
Επίτιμος Προϊστάμενος Κλάδου Οργάνωσης
και Ανθρώπινου Δυναμικού Α.Ε.Α./Υ.Δ.Τ.
Πτυχιούχος Νομικής Σχολής Αθηνών 
 

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου